از اوایل سال۲۰۲۲ که هیاهوی ابزارهای متعدد هوش مصنوعی مانند «چت جیپیتی» و «میدجرنی»، در گوشه و کنار فضای واقعی و مجازی به چشم خورد، این احتمال میرفت تا استفاده از این ابزارها بهزودی فراگیر شده و تا حد زیادی در مشاغل و صنایع مختلف کاربردهای گستردهای پیدا کند.
در کنار چنین چیزی، اما همچنان این موضوع که هوش مصنوعی بتواند رقیب جدی برای قوه خلاقیت انسان باشد، همچنان دور از انتظار بود. ما انسانها، با وجود اطلاع از پیشرفت چشمگیر علم هوش مصنوعی و همچنین بهره گرفتن کمابیش از آن در زندگی روزمره، در اوایل سال۲۰۲۲ همچنان گمان میکردیم که شاید نمود بعدی پیشرفت هوش مصنوعی در زندگی روزمره، به بازار آمدن روباتهای هوشمند باشد که در نقش خدمتکار خانه به رفت و روب آن میپردازند! شاید مثل نمونههایی که شرکت ایلان ماسک آن را مدتی پیش رونمایی کرد.
اما واقعیت مثل همیشه برخلاف انتظار ما، طور دیگری رقم خورد و ناگهان بشر، هوش مصنوعی را در یک قدمی پیدا کردن خودآگاهی و تبدیل شدن به چیزی بسیار شبیه به هوش واقعی خود و در کل آن را در دسترسترین حالت ممکن یافت. این به این معنا بود که بسیاری از افراد خیلی زود و جدی نگران جایگزین شدن خود با هوش مصنوعی در محل کار شدند.
ابزارهایی همچون میدجرنی که به آنها نوعی از هوش مصنوعی که توانایی تبدیل متن به تصویر را دارند (Prompt to Image AI) گفته میشود، میتوانند در کوتاهترین زمان ممکن، از یک متن توصیفکننده یک عکس، تصویری کمنقص و بسیار بدیع بسازند که حتی ممکن است در بسیاری از مواقع با عکس واقعی اشتباه گرفته شود. این ابزارها بهدلیل خلاقیت بیحد و حصرشان و همچنین توانایی بسیار بالا در تولید تصاویر باکیفیت در کمترین زمان ممکن، خیلی زود توسط بسیاری از طراحان مورد استفاده قرار گرفتند و ضمن با کیفیتتر و سریعتر کردن روند طراحی، به آنها کمک ویژهای در افزایش عنصر خلاقیت در پروژههایشان کردند.
امروز تنها یک سال بعد از ارائهشدن ابزارهایی چون میدجرنی، هزاران هنرمند و طراح روزانه از ابزارهای هوش مصنوعی برای پروژههای شخصی و کاری خود بهره میگیرند و همینطور بسیاری طراح جدید نیز در همین حوزه شناخته شده و آثار آنها با استقبال چشمگیر علاقهمندان به هنر و شرکتهای طراحی قرار گرفته است.
اما آیا هوش مصنوعی واقعا قرار است طراحان را از کار بیکار کند و جایگزین آنها شود؟ حقیقت این است که پاسخ به این سؤال چندان هم راحت نیست. اینکه هوش مصنوعی بتواند کار بسیاری از طراحان مانند طراحان گرافیک را انجام دهد، حتی همین حالا مشخص است. هوش مصنوعی قطعا جایگزین بسیار مناسبی برای آن دسته از طراحانی است که از خلاقیت کمتری بهره میگیرند و روند کار طولانی و غیرپایداری دارند. ولی در عین حال، کارکردن با ابزارهای هوش مصنوعی نیز به مهارتها و تخصصهای خاص خود نیازمند است و هر فرد غیرمتخصصی نمیتواند لزوما بهترین نتیجه ممکن را بعد از استفاده از این ابزارها بهدست آورد. پس همانگونه که هوش مصنوعی مشاغلی را در صنعت طراحی از بین میبرد، فرصتهای جدیدی را هم برای طراحان بهوجود میآورد تا با بهروز کردن روند طراحی خود و آشنایی با این ابزارها بتوانند خروجی و کیفیت کار خود را تا حد زیادی بهبود بخشند.
چیزی که پر واضح است این حقیقت خواهد بود که طراحان مثل همیشه نیاز به تقویت مهارتهای خود نسبت به فناوری روز هستند تا نهتنها قادر به رقابت با دیگران در بازار کار باشند، بلکه بتوانند با بهرهگیری از ابزارهای جدید مانند هوش مصنوعی، پا به عرصه خلاقیت بیحد و حصر بگذارند. در این راستا، شرکتهایی مانند شرکت AI Hub میکوشند تا در سطوح مختلف به پذیرفتن ابزارهای هوش مصنوعی در میان طراحان کمک کنند. AI Hub یک پلتفرم جدید است که بهصورت اختصاصی محل به اشتراکگذاشتن تصاویر طراحیشده با کمک هوش مصنوعی توسط کاربران است. در این پلتفرم کاربران میتوانند ضمن جستوجوی پیشرفته ایدهها و طرحهای منحصر بهفردی که طراحان با ابزارهای مختلف هوش مصنوعی طراحی کردهاند، با ساختن پروفایل، طرحهای هوش مصنوعی خود را نیز با بقیه به اشتراک بگذارند.
این شرکت همچنین با برگزاری کارگاههای تخصصی هوش مصنوعی در حوزه طراحی تلاش میکند تا راه طراحان را برای استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی هموارتر کرده و آنها را با این روش جدید طراحی آشنا کنند.
با این حال، با وجود پیشرفتهای بسیار در حوزه دیزاین، هوش مصنوعی همچنان در حد یک ابزار در دست طراحان خلاق میتواند به مسیر طراحی آنان کمک کند.