رضا کیانیان (زاده ۲۹ خرداد ۱۳۳۰، تهران) بازیگر سینما، تئاتر، تلویزیون و نویسنده ایرانی است.
رضا کیانیان
به گزارش هفت هنر : رضا کیانیان در سال ۱۳۳۰ در محله میدان خراسان تهران به دنیا آمد. به گفته خودش، پدرش معروف به حسین تهرانی، باستانی کار قدیمی تهران و همدوره هفت کچلون و حسین رمضون یخی بود.
رضا دومین فرزند خانواده و دارای ۴ برادر و دو خواهر است. او در ۱ سالگی به همراه خانواده به مشهد نقل مکان کرد. در مشهد علاوه بر گذراندن دوران تحصیلات ابتدایی و دبیرستان، در حوزه علمیه مشهد به تحصیل دروس فقهی و اسلامی نیز پرداخت.
اولین استاد بازیگری او برادرش داوود بود که در سال ۱۳۴۵ وی را در نمایشنامه از پانیفتادهها به قلم غلامحسین ساعدی کارگردانی کرد. رضا به مدت سه سال در گروه تئاتر برادرش داوود فعالیت داشت.
وی در سال ۱۳۵۵ از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در رشته تئاتر فارغالتحصیل شد. همسر او هایده قراچه داغی، خواهرزادهٔ سهراب سپهری است.
کیانیان فعالیت در سینما را از سال ۱۳۶۸ با حضور در فیلم تمام وسوسههای زمین ساخته حمید سمندریان آغاز کرد. کیمیا ساخته احمدرضا درویش نخستین کار قابل توجه او بود. آژانس شیشهای نقطه اوج او در سینما بود.
فیلمهای سگکشی، سینما سینماست، گاهی به آسمان نگاه کن، ماهیها عاشق میشوند، یک حبه قند، فرش باد، یک تکه نان، روبان قرمز و کفشهایم کو؟ از کارهای شاخص او بهشمار میرود و کیانیان در این آثار بازیهای متفاوت و فوقالعادهای را به نمایش گذاشت.
معروفترین نقش تلویزیونی رضا کیانیان نقش جمشید در سریال شلیک نهایی به کارگردانی محسن شاهمحمدی میباشد. شهرت و محبوبیت کیانیان در نقش جمشید چنان بود که مدل مو و لباسهای جمشید در میان جوانان و به نام مدل جمشیدی رایج شد
بهطور یقین بحث برانگیزترین و جنجالیترین نقش تلویزیونی وی در سریالهای، کیف انگلیسی در نقش یک روحانی مسن و در دوران سرکشی در نقش یک قاضی میباشد.
برجستهترین کار کیانیان در تلویزیون بازی وی در سریال مختارنامه در نقش عبدالله بن زبیر، خلیفه بزرگ زبیری در مکه است که علاوه بر آن که متفاوتترین نقش هنری وی محسوب میشود، اولین کار تاریخی کیانیان در نقش یک شخصیت خاکستری است. وی یکی از بازیگران ثابت مجموعه تلویزیونی وکلای جوان نیز بودهاست.
قلب یخی، شاهگوش و شهرزاد نیز آثار او در بخش نمایش خانگی به حساب میآید. در سال ۲۰۱۴ از وی برای ایفای نقش در سریال میهن دعوت شد، اما کیانیان این پیشنهاد را رد کرد، وی در اینباره گفت: هرگز دوست ندارم در اثری بازی کنم که به ملتم توهین کنند.
نمایشهای آنتیگونه، خرده بورژوا، چهرههای سیمون ماشا، ازدواج آقای میسیسیپی و یادگار سالهای شن از جمله کارهایی است که کیانیان از سال ۱۳۴۵ به بعد در عرصه تئاتر در آنها بازی کردهاست. او در فروردین ۱۳۸۹ با بازی در نمایش پروفسور بوبوس به کارگردانی آتیلا پسیانی بعد از ۶ سال دوری از تئاتر دوباره به تئاتر بازگشت.
کیانیان علاوه بر فعالیتهای هنری و بازیگری، به فعالیتهای دیگری نیز مشغول است.
فعالیتهای سیاسی
کیانیان در سنین جوانی و قبل از انقلاب اسلامی (دهه ۵۰ شمسی) عضوی از گروه سیاسی-نظامی و مارکسیستی پیکار بود. بعد از انقلاب نیز وی همچنان در این سازمان باقی ماند تا جاییکه مسئولِ بخش «خراسان» این گروهِ مارکسیستی میشود، اما در سال ۶۰ و بههنگام دستگیری پیدرپی اعضای گروههای سیاسی مخالف جمهوری اسلامی، وی دستگیر و رهسپار زندان میشود اما کیانیان با تواب شدن از اعدام رهایی مییابد.
آثار رضا کیانیان:
سینما
آهو (هوشنگ گلمکانی، ۱۳۹۹)
مجوز خروج (کیارش اسدیزاده، ۱۳۹۹)
مسخرهباز (همایون غنیزاده، ۱۳۹۷)
ترومای سرخ (اسماعیل میهن دوست، ۱۳۹۵)
سایه (مسعود نوابی، ۱۳۹۴)
بارکد (مصطفی کیایی، ۱۳۹۴)
کفشهایم کو؟ (کیومرث پوراحمد، ۱۳۹۴)
وقتی برگشتم… (وحید موسائیان، ۱۳۹۴)
خبر خاصی نیست (مصطفی شایسته، ۱۳۹۳)
دلم میخواد (بهمن فرمان آرا، ۱۳۹۲)
پنج تا پنج (تارا اوتادی، ۱۳۹۲)
هیچکجا هیچکس (ابراهیم شیبانی، ۱۳۹۱)
میگرن (مانلی شجاعی فرد، ۱۳۹۰)
آزمایشگاه (حمید امجد، ۱۳۹۰)
گزارش یک جشن (ابراهیم حاتمیکیا، ۱۳۸۹)
یک حبه قند (رضا میرکریمی، ۱۳۸۹)
راه آبی ابریشم (محمد بزرگنیا، ۱۳۸۸)
نیش زنبور (حمیدرضا صلاحمند، ۱۳۸۸)
صداها (فرزاد مؤتمن، ۱۳۸۷)
قطعه ۸۸ (رحمان حقیقی، ۱۳۸۷)
هفت و پنج دقیقه (محمدمهدی عسگرپور، ۱۳۸۷)
خاک آشنا (بهمن فرمانآرا، ۱۳۸۶)
صد سال به این سالها (سامان مقدم، ۱۳۸۶)
همیشه پای یک زن در میان است (کمال تبریزی، ۱۳۸۶)
پاداش سکوت (مازیار میری) (۱۳۸۵)
سه زن (منیژه حکمت، ۱۳۸۵)
اسب (بابک محمدی، ۱۳۸۴)
باغ فردوس، پنج بعدازظهر (سیامک شایقی، ۱۳۸۴)
زاگرس (محمدعلی نجفی، ۱۳۸۴)
کارگران مشغول کارند (مانی حقیقی، ۱۳۸۴)
یک بوس کوچولو (بهمن فرمانآرا، ۱۳۸۴)
ماهیها عاشق میشوند (علی رفیعی، ۱۳۸۳)
یک تکه نان (کمال تبریزی، ۱۳۸۳)
قدمگاه (محمدمهدی عسگرپور، ۱۳۸۲)
رأی باز (مهدی نوربخش، ۱۳۸۱)
فرش باد (کمال تبریزی، ۱۳۸۱)
گاهی به آسمان نگاه کن (کمال تبریزی، ۱۳۸۱)
خانهای روی آب (بهمن فرمانآرا، ۱۳۸۰)
عروس رومشکان (ناصر غلامرضایی، ۱۳۸۰)
عیسی میآید (علی ژکان، ۱۳۸۰)
چتری برای دو نفر (احمد امینی، ۱۳۷۹)
سگ کشی (بهرام بیضایی، ۱۳۷۹)
بوی کافور، عطر یاس (بهمن فرمانآرا، ۱۳۷۸)
روبان قرمز (ابراهیم حاتمیکیا، ۱۳۷۷)
آژانس شیشهای (ابراهیم حاتمیکیا، ۱۳۷۶)
سینما سینماست (سیدضیاءالدین دری، ۱۳۷۵)
سلطان (مسعود کیمیایی، ۱۳۷۵)
مادرم گیسو (سیامک شایقی، ۱۳۷۴)
درد مشترک (یاسمین ملک نصر، ۱۳۷۳)
کیمیا (احمدرضا درویش، ۱۳۷۳)
مرد ناتمام (محرم زینالزاده، ۱۳۷۱)
ایلیا، نقاش جوان (ابوالحسن داوودی، ۱۳۷۰)
پاتال و آرزوهای کوچک (مسعود کرامتی، ۱۳۶۸)
تمام وسوسههای زمین (حمید سمندریان، ۱۳۶۸)